Phong phú sản vật Khánh Hòa

Bên cạnh vẻ đẹp biển đảo, văn hóa lịch sử lâu đời, Khánh Hòa còn nổi tiếng với nhiều sản vật mang hương vị riêng của xứ Trầm, biển yến.

Trầm hương “Khánh Hòa là xứ Trầm hương

Non cao biển rộng người thương đi về”

Trầm hương là loại sản vật vô cùng quý giá, là niềm tự hào của người dân Khánh Hòa khi địa phương được mệnh danh là xứ Trầm hương. Từ trầm hương đã tạo ra muôn vàn loại thuốc quý, những món đồ trang sức, quà tặng giá trị và mang ý nghĩa tâm linh.

Không phải tự nhiên Khánh Hòa có được câu danh xưng trứ danh về trầm hương cả trong và ngoài nước. Đó là bởi trầm hương Khánh Hòa có một đặc trưng về mùi hương ngọt nhẹ không lẫn vào đâu được và trầm Khánh Hòa cũng được xếp loại cao trong các loại trầm trên thị trường.

Ngày 7-9-2016, UBND tỉnh đã có quyết định công nhận thôn Phú Hội 1, xã Vạn Thắng, huyện Vạn Ninh là làng nghề truyền thống xoi trầm có tuổi đời trên trăm năm. Để phát triển nghề, làng nghề, nghề truyền thống, Hợp tác xã Trầm hương Vạn Thắng đã được thành lập để liên kết các hộ làm trầm của làng nghề truyền thống, tạo bước đi bền vững, hội nhập.

Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều sản phẩm được làm ra từ trầm, như: Nhang trầm, trầm cảnh và các loại trầm hạt, vòng tay trang sức…

Yến sào

Yến sào là đặc sản nổi tiếng của Khánh Hòa, được giới khoa học và người tiêu dùng trong nước cũng như thế giới đánh giá cao về chất lượng, ưu ái gọi là “tổ yến vua”.

Chim yến tiết nước bọt thành từng sợi tơ gắn vào vách đá dệt thành tổ, có hình dạng như vỏ sò, màu trắng đục. Tùy thuộc vào các chất khoáng đa vi lượng từ các vách đá nơi chim làm tổ hòa tan vào chất dịch tương, tổ yến sẽ có màu sắc khác nhau, như: Màu đỏ (yến huyết), màu hồng (yến hồng), màu trắng sáng (yến quang), màu trắng xám (yến thiên), màu đen (yến địa)… Nhờ vào nguồn gốc địa hóa, thành phần hóa học và khoáng vật khác nhau tại những hang động, vách đá cheo leo nguy hiểm đã làm phong phú những nguyên tố đa vi lượng, tạo nên giá trị bổ dưỡng và mùi vị đặc trưng của tổ yến Khánh Hòa.

Từ những đặc tính quý giá của yến sào đảo thiên nhiên, Công ty TNHH Nhà nước Một thành viên Yến sào Khánh Hòa đã sản xuất nhiều dòng sản phẩm có giá trị bổ dưỡng, chất lượng cao, hiện có mặt rộng rãi trên toàn quốc, được người tiêu dùng ưa chuộng, đánh giá cao. Thương hiệu Yến sào Khánh Hòa ngày càng khẳng định vị thế ở thị trường trong nước, chinh phục và ghi dấu ấn ở các thị trường quốc tế.

Tôm hùm

Hải sản cũng được xem là đặc sản nhất định phải thưởng thức khi đến Khánh Hòa, bởi nơi đây, nguồn hải sản vô cùng phong phú, đa dạng và tươi ngon, đặc biệt là tôm hùm - món ăn thượng hạng, cao cấp.

Tôm hùm ở Khánh Hòa chủ yếu có 2 loại: Tôm hùm bông và tôm hùm xanh. Tôm hùm bông có màu sắc sặc sỡ, trọng lượng lớn nên được ưu ái với tên gọi “vua tôm hùm”. Cả 2 loại đều có hàm lượng dinh dưỡng tuyệt vời, thịt ngọt dai, đặc trưng. Thưởng thức 2 loại tôm hùm này là trải nghiệm ẩm thực tuyệt vời tại Khánh Hòa. Trong đó, đảo Bình Ba nằm trên vịnh Cam Ranh được biết đến là thủ phủ của tôm hùm, nơi nuôi tôm hùm nhiều nhất. Bởi thế, dân gian mới có câu: “Yến sào Hòn Nội, vịt lội Ninh Hòa, tôm hùm Bình Ba…”.

Sầu riêng Khánh Sơn

Sầu riêng Khánh Sơn là đặc sản nổi tiếng của vùng đất Khánh Hòa. Đặc điểm thổ nhưỡng và khí hậu nơi đây đã mang đến những quả sầu riêng mỏng vỏ, cơm vàng, hạt lép, ngọt thanh, múi to, thơm béo. Sầu riêng Khánh Sơn có nhiều loại, như: Monthong, Ri6, Chín Hóa… Tuy nhiên, sầu riêng Monthong được đánh giá là ngon nhất với trọng lượng trung bình 4 - 5kg/trái.

Đặc biệt, sầu riêng Khánh Sơn ra hoa, kết trái “lệch pha” với những nơi khác. Khi các vựa lớn sầu riêng Nam Bộ hết vụ thì sầu riêng Khánh Sơn bắt đầu vào vụ chín (khoảng tháng 7).

Bưởi da xanh Khánh Vĩnh

Tuy mới trồng những năm gần đây, nhưng bưởi da xanh đã nhanh chóng phát triển rộng trên địa bàn huyện miền núi Khánh Vĩnh nhờ hiệu quả kinh tế cao. Hiện nay, bưởi da xanh đang là một trong những cây trồng chủ lực của địa phương này.

Theo thống kê, huyện Khánh Vĩnh hiện có hơn 500ha trồng bưởi da xanh, tập trung chủ yếu ở các xã: Khánh Đông, Khánh Bình, Khánh Hiệp, Khánh Trung, Khánh Nam... Thời gian tới, để trái bưởi da xanh Khánh Vĩnh có thể thâm nhập vào thị trường cao cấp và xuất khẩu chính ngạch ra nước ngoài, các hộ đang áp dụng quy trình VietGAP sẽ đẩy mạnh tuyên truyền, vận động thêm người dân xung quanh trồng theo tiêu chuẩn VietGAP để phát triển vùng trồng rộng lớn hơn. Bên cạnh đó, các sở, ngành, cơ quan chuyên môn sẽ tiếp tục hỗ trợ nông dân trong việc áp dụng quy trình mã hóa, truy xuất nguồn gốc điện tử.

Xoài Cam Lâm

Vùng đất Cam Lâm được ví von là “bên lục bên lam”, nghĩa là một bên là biển xanh, cát trắng trải dài và bên còn lại là những vườn xoài nặng trĩu quả. Nhờ có điều kiện thổ nhưỡng thích hợp và khí hậu thuận lợi, huyện Cam Lâm đã trở thành thủ phủ xoài của Khánh Hòa và đang ngày càng phát triển như miền đất hứa của những giống xoài thơm ngon, chất lượng.

Từ lâu, Cam Lâm đã trở thành vựa xoài của miền Trung với rất nhiều loại xoài nổi tiếng, như: Xoài cát, xoài canh nông, xoài tượng…, gần đây còn có thêm các loại xoài mới: Xoài Úc, xoài Thái, xoài tứ quý… Chính nhờ có xoài mà miền quê cát trắng, nắng quanh năm này trở nên mát rượi với những tán cây xanh bốn mùa và góp phần làm cho đời sống người dân thêm ấm no, sung túc.

Từ tháng 4 đến tháng 7 hàng năm là mùa thu hoạch chính của xoài. Đến với địa phương giai đoạn này, nhiều người không khỏi choáng ngợp bởi những con đường hai bên là những hàng cây xoài trĩu quả, ngào ngạt hương thơm của những trái xoài chín, hòa lẫn vào hương nắng gió và vị muối mặn từ biển cả. Bên cạnh đó là hàng loạt gian hàng trưng bày xoài rất đẹp mắt ở những quán nhỏ hai bên đường. Vùng đất Cam Lâm không chỉ nổi tiếng với nhiều giống xoài mà còn hấp dẫn bởi những sản phẩm được làm từ xoài, như: Bánh tráng xoài, mứt xoài, xoài sấy muối ớt… cũng đang rất được ưa chuộng. Xoài Cam Lâm không chỉ nổi tiếng trong nước mà đã được xuất khẩu sang các nước và vùng lãnh thổ như: Malaysia, Singapore, Indonesia, Hồng Kông, Dubai…

THANH TRÚC - NHƯ THẢO - LÊ NA