Tại Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật tỉnh lần thứ IX (2020-2021), 2 giải pháp của Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) tỉnh gồm: “Dụng cụ chống xoay chỏm trong phẫu thuật thay khớp háng” đạt giải nhì và “Đánh giá tính an toàn và hiệu quả của kỹ thuật đặt catheter tĩnh mạch cảnh trong dưới hướng dẫn siêu âm đầu dò phẳng” đạt giải ba.
Cải tiến dụng cụ chống xoay chỏm
Khớp háng là một trong những khớp lớn nhất của cơ thể người. Nguyên nhân thường gặp gây khuyết tật và đau khớp háng là do viêm khớp và một số nguyên nhân khác như: chấn thương, hoại tử… Để chữa trị đã có giải pháp thay khớp háng, tuy nhiên, dụng cụ lấy chỏm xương đùi hiện tại ra khỏi khớp háng còn bất tiện, có thể gây tổn thương các mô lành xung quanh. Trong quá trình chữa trị, bệnh nhân cần thay khớp háng, Tiến sĩ - bác sĩ Phan Hữu Chính - Giám đốc BVĐK tỉnh đã nghiên cứu, cải tiến bằng cách thêm 1 ống tròn chữ T nằm ngoài dụng cụ lấy chỏm hiện tại có đường kính 11-14mm, dài 15cm, có tay cầm ngang, đầu phía xa của ống vát thành 3 mũi nhọn để có thể cắm sâu vào trong xương xốp của chỏm xương đùi. Chính 3 đầu nhọn này giúp cố định chỏm xương đùi không xoay khi vặn dụng cụ lấy chỏm. Dụng cụ cải tiến dễ làm, dễ áp dụng, ống làm bằng chất liệu i-nox trong công nghiệp và dân dụng, dễ thao tác khi hàn, cắt, tái sử dụng nhiều năm.
 Ứng dụng siêu âm đặt catheter tĩnh mạch tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh. |
Giải pháp “Dụng cụ chống xoay chỏm trong phẫu thuật thay khớp háng” đã được bác sĩ Chính và cộng sự nghiên cứu thực hiện tại BVĐK tỉnh những năm qua và tỏ ra hữu dụng trong phẫu thuật thay khớp háng. Việc đặt dụng cụ lấy chỏm xương đúng, dễ dàng, thực hiện nhanh, chính xác, không tổn thương mô xung quanh khớp háng, rút ngắn thời gian phẫu thuật, kết quả phẫu thuật tốt hơn. Nhiều phẫu thuật viên trong tỉnh, các chuyên gia của Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình TP. Hồ Chí Minh, Bệnh viện Chợ Rẫy và Đoàn PP18 đối tác xuyên Thái Bình Dương của Hải quân Mỹ, chuyên gia quốc tế hỗ trợ tại BVĐK tỉnh đều áp dụng thành công.
Hiện nay, cải tiến này đã được áp dụng rộng rãi trong phẫu thuật thay khớp háng tại các tuyến bệnh viện có chỉ định tại Khánh Hòa.
Ứng dụng siêu âm đặt catheter tĩnh mạch cảnh
Đặt catheter tĩnh mạch trung tâm là thủ thuật quan trọng để hồi sức bệnh nhân, truyền dịch lượng lớn hoặc dịch có độ thẩm thấu cao, lọc máu cấp cứu, theo dõi áp lực tĩnh mạch trung tâm... Trước đây, BVĐK tỉnh thường đặt theo đường tĩnh mạch dưới đòn dựa vào xác định mốc giải phẫu của người bệnh. Phương pháp này khá nguy hiểm vì tĩnh mạch dưới đòn nằm sâu, khó sờ động mạch so với tĩnh mạch cảnh trong và khó thành công.
Từ năm 2015, Khoa Hồi sức tích cực - chống độc, BVĐK tỉnh được trang bị máy siêu âm (trắng đen) tại giường với đầu dò phẳng siêu âm mô mềm và tuyến giáp. Mặc dù không chuyên biệt xác định mạch máu như phổ màu, vận tốc dòng máu… nhưng giúp xác định sơ bộ được động mạch hay tĩnh mạch qua việc đè xẹp hay không xẹp. Điều này có thể giảm thiểu biến chứng và rút ngắn thời gian làm thủ thuật, giảm số lần đâm kim lấy tĩnh mạch. Từ yêu cầu đó, Tiến sĩ - bác sĩ Nguyễn Lương Kỷ - Trưởng khoa Hồi sức tích cực - chống độc và cộng sự đã thực hiện đề tài “Đánh giá tính an toàn và hiệu quả của kỹ thuật đặt catheter tĩnh mạch cảnh trong dưới hướng dẫn siêu âm đầu dò phẳng”. Qua nghiên cứu 52 trường hợp, nhóm nghiên cứu đi đến kết luận: Thủ thuật đặt catheter tĩnh mạch cảnh trong dưới hướng dẫn siêu âm có tính an toàn cao với thời gian thực hiện ngắn (trung bình 4,8 phút); số lần đâm kim ít (trung bình 1,6 lần); tỷ lệ biến chứng thấp (1,9% tràn khí màng phổi và 3,8% chọc trúng động mạch cảnh). Thủ thuật có tính hiệu quả cao với tỷ lệ thành công 94,2%.
Bác sĩ Kỷ cho hay, hiện nay, tại các khoa hồi sức tích cực của bệnh viện hạng I đều có trang bị máy siêu âm doppler màu thăm dò huyết động học nên việc xác định động, tĩnh mạch dễ dàng hơn, không có công trình nghiên cứu nào thực hiện trên siêu âm đen trắng đầu dò phẳng. Tuy nhiên, do điều kiện còn khó khăn, BVĐK tỉnh đã tận dụng máy siêu âm này để làm thủ thuật. Sáng kiến này đã góp phần làm giảm tỷ lệ tai biến y khoa, rút ngắn thời gian nội viện, giảm chi phí điều trị; đồng thời góp phần áp dụng cho các trung tâm y tế của tỉnh, nơi có chỉ định đặt catheter tĩnh mạch trung tâm mà không có máy siêu âm chuyên dụng.
V.L
