2 giải pháp nâng cao năng suất, chất lượng quả xoài gồm: Bổ sung phân bón trung, vi lượng LE - CR của kỹ sư Tô Thái Nê (Hội Nông dân TP. Cam Ranh) và Sử dụng dầu khoáng SK phòng trừ bọ trĩ hại xoài của kỹ sư Trần Quốc Khánh (Chi cục Trồng trọt và bảo vệ thực vật) đều đạt giải khuyến khích tại Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh lần thứ IX (2020 - 2021).
Bón phân trung, vi lượng
Theo kỹ sư Tô Thái Nê, lâu nay, nông dân trồng xoài theo lối truyền thống thường lạm dụng nhiều hóa chất, phân hóa học nhưng các thành phần trung, vi lượng lại thiếu. Điều này dẫn đến xoài dễ nhiễm bệnh, chất lượng giảm, năng suất thấp. Vì thế, kỹ sư Tô Thái Nê và cộng sự đã nghiên cứu và đề xuất giải pháp “Bổ sung sản phẩm tổ hợp trung, vi lượng 3 tăng LE - CR” tự phối trộn vào quy trình thâm canh cây xoài nhằm tăng năng suất, chất lượng và đạt hiệu quả kinh tế.
 Nông dân theo dõi bọ trĩ hại xoài. |
Nhóm nghiên cứu đã chọn vườn xoài Úc 6 năm tuổi của ông Lê Đình Viễn tại thôn Quảng Đức (xã Cam Hiệp Nam, huyện Cam Lâm) để tiến hành thử nghiệm chăm sóc 2 lô xoài để so sánh: Lô đối chứng thực hiện theo lối truyền thống 7.000m2; lô thử nghiệm theo giải pháp mới 2.000m2. Việc thí nghiệm trên 2 loại hình không có sự khác biệt về chủng loại phân bón, bao gồm các loại phân NPK, lân, urê, đạm SA (chứa lưu huỳnh) theo tỷ lệ tương ứng với diện tích. Điều đáng nói là lô thử nghiệm giải pháp mới có bổ sung sản phẩm tổ hợp trung, vi lượng 3 tăng LE - CR. Đây là một chế phẩm sinh học được tác giả nghiên cứu những năm trước. Ngoài ra, mô hình thử nghiệm giải pháp mới hoàn toàn không sử dụng chất hóa học mà áp dụng phương pháp sinh học…
Qua thời gian theo dõi, vườn xoài thực hiện theo giải pháp mới có tổng chi phí đầu tư 122 triệu đồng/ha, năng suất 25,5 tấn/ha (giá bán trung bình 15.000 đồng/kg), tổng thu 382,5 triệu đồng, lãi ròng hơn 260 triệu đồng. Trong khi đó, vườn xoài đối chứng thực hiện theo cách truyền thống đầu tư 52 triệu đồng/ha, năng suất 24,5 tấn/ha (giá bán trung bình 14.500 đồng/kg), tổng thu 355 triệu đồng, lãi ròng 203 triệu đồng. Vườn giải pháp mới cho lãi ròng cao hơn vườn đối chứng 57 triệu đồng/ha, tăng 28,8%. Giải pháp mới dễ làm, dễ đầu tư, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Từ đó, có thể góp phần bảo vệ và quảng bá thương hiệu cho cây xoài Cam Lâm.
Sử dụng dầu khoáng phòng trừ bọ trĩ
Kỹ sư Trần Quốc Khánh, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật cho biết, xoài là cây trồng chủ lực tại Cam Lâm, nhưng hiện nay, vấn đề dư lượng thuốc bảo vệ thực vật tồn đọng trong sản phẩm rất đáng quan tâm. Những năm gần đây, tình hình sâu bệnh hại xoài ngày càng phức tạp, trong đó bọ trĩ gây hại mạnh nhất. Để giúp nông dân nâng cao năng suất, chất lượng quả xoài, tăng thu nhập thì việc nghiên cứu kỹ thuật phòng, trừ sâu bệnh là hết sức cần thiết. Vì thế, tác giả đã mạnh dạn đề xuất giải pháp “Sử dụng dầu khoáng SK Enspray 99EC phòng trừ bọ trĩ hại xoài”.
Địa điểm áp dụng là vườn xoài cát Hòa Lộc của ông Nguyễn Thành Tài, có diện tích 0,2ha, tại xã Cam Hòa, huyện Cam Lâm. Tác giả tiến hành so sánh hai loại thuốc là dầu khoáng SK Enspray 99EC phun với nồng độ 1% và Radiant 60SC (1 loại thuốc trừ sâu sinh học) phun nồng độ 0,1%; phun 7 lần, mỗi lần cách nhau 7 ngày, phun vào giai đoạn trước khi ra bông 2 tuần (không phun giai đoạn hoa nở).
Sau 6 tháng thí nghiệm theo dõi mật độ bọ trĩ hại xoài, tác giả nhận thấy tác động của dầu khoáng SK hơn hẳn thuốc đặc trị bọ trĩ Radiant. Lãi từ mô hình sử dụng dầu khoáng diệt bọ trĩ cao hơn Radiant 14,5 triệu đồng. Từ kết quả đó cho thấy, nếu nông dân sử dụng dầu khoáng SK Enspray 99 EC phòng trừ bọ trĩ hại xoài, kết hợp bón phân cân đối, sử dụng các biện pháp phòng trừ tổng hợp có thể đem lại hiệu quả cao, giảm chi phí.
Theo kỹ sư Khánh, người trồng xoài cần hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và tuân thủ thời gian cách ly trên cây xoài để giảm thiểu ảnh hưởng của thuốc đối với môi trường cũng như con người. Đây là sáng kiến dễ áp dụng, giá thành rẻ, cần được quan tâm nhân rộng để vừa bảo vệ vườn xoài, vừa bảo vệ sức khỏe cho con người, cho sản phẩm an toàn.
V.L
