WHO chuyển gấp 6 lọ thuốc giải độc Botulinum từ Thụy Sĩ về TP.HCM

Thông tin từ Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) tối 24/5, 6 lọ thuốc Botulinum Antitoxin Heptavalent được gửi từ kho của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Thuỵ Sĩ đã về đến TP.HCM trong ngày hôm nay.

Chiều qua, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan đã có buổi làm việc trực tiếp với văn phòng WHO tại Hà Nội. Ngay sau đó, WHO đã quyết định viện trợ khẩn cấp thuốc Botulinum Antitoxin Heptavalent cho các bệnh nhân đang được điều trị tại các bệnh viện ở TP.HCM.

Lãnh đạo Bộ Y tế cho biết đã làm việc với nhiều cơ quan chức năng để có thể chuyển được số thuốc trên nhanh nhất về đến Việt Nam.

Thuốc giải đặc hiệu BAT từng được nhập về Việt Nam với giá 8.000 USD.

Theo Bộ Y tế, ngộ độc Botulinum rất hiếm xảy ra ở Việt Nam và trên thế giới. Nguyên nhân chính là do người bệnh nhiễm độc tố vi khuẩn trong thực phẩm kém chất lượng, ăn phải các loại thức ăn bảo quản không tốt. Từ năm 2020 đến nay, Việt Nam có rải rác một vài ca bệnh/năm, gần đây có một số ca tại TP.HCM.

Do bệnh này rất hiếm xảy ra nên nguồn cung đối với thuốc chữa bệnh này (thuốc BAT) trên thế giới cũng rất hiếm. Thuốc này vừa không dễ chủ động về nguồn cung, giá thành lại rất cao. BAT hiện chưa nằm trong danh mục các thuốc được bảo hiểm chi trả.

Bộ Y tế cũng khuyến cáo người dân cần hết sức lưu ý, không bảo quản và sử dụng thức ăn đã được chế biến từ lâu, đảm bảo an toàn thực phẩm, tránh nguy cơ ngộ độc nói chung, ngộ độc độc tố Botulinum nói riêng.

Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM) đang theo dõi, điều trị cho 3 bệnh nhân ngộ độc Botulinum, gồm 2 anh em ruột (26 tuổi và 18 tuổi) cùng một người đàn ông 45 tuổi đều ở TP Thủ Đức. Họ bị nhiễm độc tố do ăn chả lụa của người bán dạo và một loại mắm ủ lâu vào ngày 13/5. TS.BS Lê Quốc Hùng, Trưởng khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy, cho biết hiện cả 3 bệnh nhân đều có sức cơ 0/5-1/5, gần như liệt hoàn toàn và phải thở máy.

Theo bác sĩ Hùng, nguyên nhân khiến bệnh nhân bị liệt là do độc chất Botulinum. Thuốc giải sẽ được sử dụng hiệu quả nhất khi bệnh nhân bắt đầu có triệu chứng yếu liệt, giúp trung hòa chất độc. Trong trường hợp không có thuốc giải, độc tố tiếp tục tấn công bệnh nhân. Botulinum tấn công vào hệ thống thần kinh khiến dẫn truyền không còn, các cơ không điều khiển được và gây liệt. Khi liệt cơ hô hấp, bệnh nhân sẽ suy hô hấp, tử vong nếu không được điều trị hỗ trợ.

Theo bác sĩ Phạm Thanh Việt, Trưởng phòng Kế hoạch tổng hợp, Bệnh viện Chợ Rẫy, thuốc giải BAT sẽ giúp trung hòa độc tố botulinum còn lại trong máu, ngăn không tấn công vào hệ thần kinh và giảm độ nặng triệu chứng.

Trước đó, vào ngày 28/3, 2 bệnh nhân là H.T.Đ. (13 tuổi, xã Phước Chánh, huyện Phước Sơn) và Y.N. (40 tuổi, xã Phước Xuân, huyện Phước Sơn) được đưa vào cấp cứu tại Trung tâm Y tế huyện Phước Sơn với các triệu chứng nôn mửa, chóng mặt.

Hai bệnh nhân đều được xác định bị ngộ độc dạ dày, chưa có biểu hiện liên quan đến độc tố Botulinum. Hiện tại, sức khỏe của hai bệnh nhân cơ bản đã ổn định.

Trước đó, cả 2 bệnh nhân đều có ăn cá muối ủ chua nhưng không liên quan đến nhau. Trong khi bà N. ăn cùng chồng nhưng chồng không sao, Đ. cũng ăn cá muối ủ chua với gia đình nhưng chỉ mình em xuất hiện triệu chứng và phải nhập viện.

Tiến sĩ Mai Văn Mười, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Quảng Nam, cho biết đoàn công tác của Viện Pasteur Nha Trang phối hợp với Chi Cục an toàn vệ sinh thực phẩm đã tiến hành truy vết và lấy mẫu cá muối ủ chua trên địa bàn huyện Phước Sơn ngay trong ngày 29/3 để điều tra, giám sát, xử lý nguồn độc.

Trước đó, từ 6/3 đến 16/3, huyện này cũng ghi nhận 3 chùm ca bệnh bị liệt tứ chi, ngộ độc Botulinum sau khi ăn cá chép muối ủ chua khiến một người tử vong và 9 người khác phải nhập viện.

Độc tố botulinum được sinh ra do vi khuẩn Clostridium botulinum trong môi trường kỵ khí. Đây là chất độc gây chết người mạnh nhất từng được biết. Mỗi kg botulinum đủ giết chết một tỷ người.

Sau khi phát hiện 3 chùm ca ngộ độc, Sở Y tế tỉnh Quảng Nam cũng đã đưa ra khuyến cáo cho toàn người dân tại địa phương, đặc biệt không sử dụng các món ăn được chế biến liên quan món cá chép ủ chua.