Từ việc ghi nhận các ca dương tính với SARS-CoV-2 tại chợ Thành (thị trấn Diên Khánh, huyện Diên Khánh, Khánh Hòa), ban quản lý (BQL) các chợ truyền thống trên địa bàn tỉnh đã tăng cường nhắc nhở tiểu thương và người đi chợ thực hiện nghiêm quy định về phòng, chống dịch. Vì vậy, chính quyền địa phương cũng cần phối hợp kiểm soát chặt tình trạng chiếm dụng lòng, lề đường kinh doanh, buôn bán, tránh tình trạng trong chặt, ngoài lỏng.
Tăng cường phòng, chống dịch
Theo ông Phan Thái Bình - Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên Đại An, hiện nay, công ty quản lý hoạt động 2 chợ ở Ninh Hòa và 1 chợ ở Diên Khánh, gồm: chợ Dục Mỹ, chợ Dinh Ninh Hòa và chợ Thành. Sau thời gian tạm dừng phòng dịch, ngày 25-9, chợ Thành hoạt động trở lại, công ty đã chỉ đạo BQL chợ bố trí lực lượng nhắc nhở người dân, tiểu thương tuân thủ nghiêm quy định “5K” trong phòng, chống dịch. Thế nhưng, do địa phương không bố trí được lực lượng y tế để thực hiện việc test nhanh kháng nguyên SARS-CoV-2 cho tất cả tiểu thương trước khi vào kinh doanh nên chợ hoạt động chưa được bao lâu thì dịch bùng phát và phải đóng cửa.
Từ thực tế đó, ngay khi chợ Dục Mỹ và chợ Dinh Ninh Hòa được phép hoạt động trở lại, công ty tổ chức test nhanh kháng nguyên SARS-CoV-2 cho toàn bộ tiểu thương trước khi vào chợ buôn bán; rào đóng toàn bộ các lối phụ, chỉ để một lối vào chợ và một lối ra. Ngoài ra, bố trí lực lượng kiểm soát tiểu thương và người dân đi chợ ngay cổng vào bằng việc tuyên truyền, nhắc nhở thực hiện nghiêm quy định “5K” và quét mã QR. Đối với những người không có điện thoại thông minh, nhân viên ghi lại thông tin cá nhân để tiện cho việc truy vết nếu xảy ra dịch. Định kỳ, công ty tổ chức test nhanh tầm soát 7 ngày/lần cho các tiểu thương đã tiêm đủ 2 mũi vắc xin phòng Covid-19 ở vùng xanh - vàng và 72 giờ đối với tiểu thương ở vùng đỏ - cam. Tiểu thương có thể tự test ở ngoài và photo kết quả nộp BQL chợ để tiện theo dõi. Sáng 11-11, qua tầm soát định kỳ cho tiểu thương chợ Dinh, BQL chợ đã phát hiện 1 trường hợp dương tính với SARS-CoV-2. Ngay sau đó, BQL chợ đã báo chính quyền địa phương phun thuốc khử khuẩn toàn bộ chợ; cho các sạp hàng xung quanh nghỉ bán, tổ chức test lại sau 3 ngày và sau 14 ngày, nếu kết quả âm tính sẽ cho bán lại.
Theo ông Bình, hiện nay, hoạt động tại các chợ gặp rất nhiều khó khăn do không có khách nên các tiểu thương nghỉ bán nhiều. Riêng chợ Dinh Ninh Hòa trước đây có 750 hộ kinh doanh buôn bán nhưng hiện nay chỉ còn khoảng 70-80 hộ bán. Dịch bệnh đang diễn biến phức tạp, có nguy cơ bùng phát tại chợ, do đó, công ty tập trung cao độ cho công tác kiểm soát dịch. Sau khi dịch bệnh ổn định, công ty mới xem xét đến việc tổ chức lại hoạt động tại các chợ.
Trong chặt, ngoài lỏng
Ghi nhận tại các chợ truyền thống trên địa bàn TP. Nha Trang, gồm: chợ Xóm Mới, Vĩnh Hải, Phương Sơn… vào sáng 12-11, bên trong các chợ khá vắng vẻ, gần như chỉ có người bán, rất ít người mua. BQL các chợ đã bố trí lực lượng thường xuyên nhắc nhở người dân, tiểu thương tuân thủ quy định “5K”. Ngoài ra, để được vào buôn bán, các tiểu thương phải chích ngừa 2 mũi vắc xin, ký cam kết với BQL về công tác phòng, chống dịch; chấp hành nghiêm việc test nhanh kháng nguyên định kỳ 7 ngày/lần đối với người tiêm đủ 2 mũi vắc xin đã đủ 14 ngày và 72 giờ/lần đối với những người chích mũi thứ 2 chưa đủ 14 ngày... Tiểu thương nào không thực hiện sẽ không được vào chợ buôn bán. Trường hợp cố tình vi phạm, BQL các chợ sẽ chuyển cơ quan chức năng xem xét xử phạt. Tại các lối ra, vào chợ, BQL đã dán mã QR những vị trí tiểu thương và người dân dễ nhìn thấy để thực hiện quét mã QR địa điểm.
Ông Phan Tám - Trưởng BQL chợ Phương Sơn cho biết, ngoài thực hiện nghiêm các biện pháp phòng dịch chung theo chỉ đạo của các cấp, BQL chợ thường xuyên phun khử khuẩn chợ từ nguồn kinh phí tự có. Từ việc bùng phát dịch tại chợ Thành, hiện nay, ý thức phòng dịch của các tiểu thương trong chợ rất cao, khi phát hiện người vào mua hay tiểu thương nào không chấp hành quy định “5K” họ sẽ nhắc nhở hoặc báo BQL chợ xử lý.
Công tác phòng, chống dịch được các chợ thực hiện nghiêm ngặt nhưng rất vắng người mua. Nguyên nhân là do trên các tuyến đường và khu vực xung quanh chợ truyền thống, tình trạng người dân chiếm dụng lòng, lề đường buôn bán tràn lan. Ông Nguyễn Năm có nhà trên đường Phương Sài cho biết: “Việc chiếm dụng lòng, lề đường buôn bán diễn ra từ lâu, nhưng rầm rộ nhất từ khi chợ Phương Sơn đóng cửa phòng dịch. Một số hộ dân tận dụng mặt bằng trước nhà bán các loại hàng hóa thiết yếu như: rau củ quả, thịt, cá… Bây giờ đã quen khách, bán được hàng nên họ duy trì việc kinh doanh, số khác chiếm dụng lòng, lề đường để bày bán hàng hóa. Thỉnh thoảng, chúng tôi thấy chính quyền địa phương đến nhắc nhở, người bán dọn sâu vào bên trong, lòng đường thông thoáng trở lại. Nhưng khi lực lượng chức năng đi khỏi, người dân lại tiếp tục lấn chiếm vỉa hè, lòng đường bày bán, tình trạng này cứ lặp đi lặp lại”.
Theo ông Phan Tám, hiện nay diễn ra tình trạng trong chặt, ngoài lỏng, trong chợ thực hiện nghiêm quy định phòng dịch nhưng ở ngoài khu vực chợ tình trạng bán hàng tràn lan. Vì vậy, ông kiến nghị chính quyền địa phương quản lý chặt hơn nữa các hộ kinh doanh, buôn bán ở ngoài chợ, vừa đảm bảo công bằng cho các hộ kinh doanh trong chợ, vừa đảm bảo an toàn giao thông, vệ sinh môi trường, đặc biệt là công tác phòng, chống dịch.
KHÁNH HÀ